Nhiều người nghĩ rằng dầu nhớt chỉ đơn giản là dầu gốc tinh lọc. Nhưng thực tế, dầu gốc chỉ chiếm khoảng 70–90%, phần còn lại là phụ gia – yếu tố quyết định hiệu suất, độ bền và tính năng đặc biệt của dầu.
Chính nhờ phụ gia mà dầu nhớt hiện đại có thể bảo vệ động cơ ở 150°C, giảm mài mòn hàng trăm lần, và kéo dài chu kỳ thay dầu.
Contents
- 0.1 1. Phụ gia dầu nhớt là gì?
- 0.2 2. Thành phần phụ gia trong dầu nhớt hiện đại
- 0.3 3. Cơ chế hoạt động của phụ gia
- 0.4 4. Tác động của phụ gia đến tuổi thọ động cơ
- 0.5 5. Phụ gia và tiêu chuẩn quốc tế
- 0.6 6. Dấu hiệu nhận biết dầu đã mất tác dụng phụ gia
- 0.7 7. Có nên dùng thêm phụ gia ngoài chai dầu?
- 0.8 8. Xu hướng phụ gia dầu nhớt thế hệ mới
- 0.9 9. Kết luận
- 1 Liên hệ và tư vấn
1. Phụ gia dầu nhớt là gì?
Phụ gia là các hợp chất hóa học được pha trộn vào dầu gốc để tăng cường hoặc bổ sung những tính năng mà dầu gốc tự nhiên không có.
Không có phụ gia, dầu nhớt sẽ nhanh bị oxy hóa, tạo cặn và mất khả năng bôi trơn chỉ sau vài trăm km.
Mỗi loại phụ gia đảm nhận một vai trò riêng – từ làm sạch, chống rỉ, ổn định độ nhớt cho đến tăng khả năng chống mài mòn.
2. Thành phần phụ gia trong dầu nhớt hiện đại
Một công thức dầu nhớt chất lượng thường bao gồm:
Nhóm phụ gia | Chức năng chính | Tỷ lệ % ước tính |
---|---|---|
Chống mài mòn (Anti-Wear) | Tạo màng bảo vệ kim loại, giảm ma sát khi tiếp xúc trực tiếp | 2–5% |
Tẩy rửa (Detergent) | Làm sạch muội than, cặn dầu, giữ chi tiết sáng bóng | 3–6% |
Phân tán (Dispersant) | Giữ cặn bẩn lơ lửng, ngăn đóng cặn ở pít-tông | 3–7% |
Chống oxy hóa (Antioxidant) | Ngăn dầu bị biến chất khi gặp nhiệt cao | 1–2% |
Chống gỉ & chống ăn mòn (Anti-Rust/Corrosion) | Bảo vệ bề mặt kim loại khỏi nước và axit | 0.5–2% |
Chỉ số cải thiện độ nhớt (VI Improver) | Ổn định độ đặc loãng theo nhiệt độ | 5–10% |
Chống tạo bọt (Anti-Foam) | Ngăn bong bóng khí làm gián đoạn màng dầu | <1% |
Điều chỉnh ma sát (Friction Modifier) | Giảm tiêu hao nhiên liệu, tăng êm ái | 0.5–1% |
3. Cơ chế hoạt động của phụ gia
Phụ gia không chỉ “nằm yên” trong dầu – chúng phản ứng chủ động với nhiệt, áp lực và kim loại trong động cơ.
Ví dụ:
-
Phụ gia chống mài mòn ZDDP (Zinc Dialkyldithiophosphate) tạo lớp phim hóa học mỏng, bám lên bề mặt kim loại, ngăn tiếp xúc trực tiếp.
-
Phụ gia tẩy rửa Ca/Mg sulfonate trung hòa axit, hòa tan muội than để dầu cuốn ra ngoài qua lọc.
-
Chất cải thiện độ nhớt polymer mở rộng hoặc co lại theo nhiệt độ, giúp dầu giữ độ đặc lý tưởng cả khi lạnh và nóng.
Nhờ những cơ chế đó, dầu nhớt có thể hoạt động ổn định suốt hàng nghìn giờ vận hành.
4. Tác động của phụ gia đến tuổi thọ động cơ
Phụ gia đóng vai trò sống còn trong việc bảo vệ các chi tiết chịu tải nặng như trục cam, vòng pít-tông, ổ bi, và xupap.
Nếu thiếu hoặc giảm chất lượng phụ gia:
-
Dầu nhanh xuống cấp, mất khả năng chống oxy hóa.
-
Hình thành cặn đen, gây kẹt xupap hoặc dính pít-tông.
-
Kim loại tiếp xúc trực tiếp → mòn nhanh gấp 3–5 lần.
Do đó, dầu rẻ tiền thường không có phụ gia ổn định, khiến động cơ xuống cấp nhanh dù người dùng vẫn thay dầu đúng hạn.
5. Phụ gia và tiêu chuẩn quốc tế
Các tổ chức như API (Mỹ), ACEA (Châu Âu), ILSAC (Nhật – Mỹ) đều quy định rõ về hàm lượng và loại phụ gia được phép dùng.
Một số phụ gia cũ (chứa phốt pho, lưu huỳnh) tuy hiệu quả nhưng gây hại cho bộ xúc tác khí thải (catalytic converter), nên đã bị hạn chế.
Dầu đạt chuẩn API SP / ILSAC GF-6 hiện nay phải:
-
Giảm hàm lượng ZDDP để bảo vệ môi trường.
-
Bổ sung phụ gia Low-SAPS (ít tro, ít lưu huỳnh, ít phốt pho).
-
Giữ hiệu suất chống mài mòn tương đương hoặc tốt hơn.
Đây là lý do tại sao các dòng dầu Qtex HD7000, Qtex UltraSyn, Mobil 1, Shell Helix Ultra có giá cao – vì chứa phụ gia tiên tiến đáp ứng chuẩn quốc tế mới nhất.
6. Dấu hiệu nhận biết dầu đã mất tác dụng phụ gia
Sau một thời gian sử dụng, phụ gia bị tiêu hao dần và dầu mất khả năng bảo vệ. Bạn có thể nhận biết qua:
-
Dầu chuyển màu đen đậm, đặc sệt.
-
Máy kêu lạch cạch, ồn hơn khi tăng ga.
-
Xe yếu, nóng nhanh, hoặc có mùi khét.
-
Cặn đen bám ở nắp nhớt hoặc que thăm dầu.
Khi đó, dù chưa đến hạn km, nên thay dầu sớm – vì lúc này dầu chỉ còn phần gốc, không còn đủ phụ gia bảo vệ.
7. Có nên dùng thêm phụ gia ngoài chai dầu?
Thị trường hiện có hàng trăm loại phụ gia bổ sung (additive booster) dạng chai nhỏ.
Tuy nhiên, không nên tự ý pha thêm nếu dầu bạn đang dùng là loại cao cấp.
Nguyên nhân:
-
Dầu đã được nhà sản xuất pha phụ gia với tỷ lệ chính xác.
-
Pha thêm có thể làm mất cân bằng hóa học, giảm khả năng bôi trơn hoặc tạo cặn.
-
Một số phụ gia ngoài thị trường chỉ chứa dung môi làm loãng dầu, không có tác dụng thực tế.
Chỉ nên dùng phụ gia riêng biệt khi động cơ quá cũ, tiêu hao dầu nhiều, và cần tư vấn kỹ thuật cụ thể từ hãng dầu hoặc gara uy tín.
8. Xu hướng phụ gia dầu nhớt thế hệ mới
Các hãng dầu lớn đang hướng đến công nghệ phụ gia hữu cơ, thân thiện môi trường, chẳng hạn:
-
Molybdenum Organic (MoDTC): giảm ma sát, tiết kiệm nhiên liệu 3–5%.
-
Boron-based Additive: thay thế ZDDP truyền thống nhưng không độc hại.
-
Estolide Bio-Additive: chiết xuất từ dầu thực vật, phân hủy sinh học, dùng cho dầu “Eco Green”.
Những công nghệ này đang được áp dụng trong các dòng dầu Full Synthetic cao cấp, hướng đến tiêu chuẩn khí thải Euro 6 – Euro 7.
9. Kết luận
Phụ gia là “linh hồn” của dầu nhớt – yếu tố quyết định khả năng bôi trơn, làm mát, bảo vệ và làm sạch động cơ.
Một chai dầu chỉ thực sự “tốt” khi chứa tổ hợp phụ gia chất lượng và ổn định lâu dài.
Hiểu về phụ gia giúp người dùng chọn đúng loại dầu, bảo vệ xe tối ưu và tiết kiệm đáng kể chi phí bảo dưỡng về lâu dài.
Liên hệ và tư vấn
Nếu bạn chưa biết mua dầu nhớt uy tín, chất lượng ở đâu, QTEX l là lựa chọn đáng tin cậy. Bạn có thể tham khảo các sản phẩm dầu nhớt cho ô tô, xe máy và thiết bị công nghiệp để lựa chọn sản phẩm phù hợp.
Mọi thắc mắc hoặc cần tư vấn kỹ thuật:
-
-
Hotline: 02873 004 165
-
Fanpage QTEX tại đây: Trao đổi trực tiếp để được hỗ trợ nhanh chóng
-
QTEX cam kết mang đến giải pháp bôi trơn toàn diện, sản phẩm chất lượng cao và dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp, giúp bạn an tâm vận hành động cơ trong mọi điều kiện